admin
తెలంగాణ సాయుధ రైతాంగ పోరాటం 1946-1951 మధ్య హైదరాబాదు సంస్థానంలోని జమీందారీ వ్యవస్థకు వ్యతిరేకంగా తెలంగాణ రైతులు చేసిన శక్తివంతమైన పోరాటం. ఈ పోరాటం ముఖ్యంగా నిజాం రాజవంశం కాలంలో వ్యవసాయదారులపై అమానుషంగా కొనసాగిన జమీందారీ వ్యవస్థ, మయానాకు (అన్నదాతల నుంచి పన్నులు వసూలు చేసే దోపిడీ పద్ధతి) వ్యతిరేకంగా లేచిన పోరాటం. దీనికి కారణం అన్యాయంగా భూములను స్వాధీనం చేసుకోవడం, రైతుల శ్రమను దోచుకోవడం, వ్యవసాయదారులపై తీవ్ర బడుగు బలహీన వర్గాలను వేధించడం.
1946లో ప్రారంభమైన ఈ ఉద్యమానికి కమ్యూనిస్టు పార్టీ మద్దతు ఇవ్వడంతో పోరాటం మరింతగా వ్యాపించింది. వేతనాలు లేకుండా పని చేయించే వేట్టిచాకిరి, సామాన్య రైతులకు కనీసం బతకడానికి అవకాశం లేకుండా చేసే దోపిడీ విధానాలను వ్యతిరేకిస్తూ, రైతులు తుపాకులు చేపట్టారు. కొండగట్టు, నిజాం సంస్థానంలోని పలు గ్రామాల్లో రాచరిక, జమీందారీ వ్యవస్థలను కూల్చేందుకు ఉద్యమకారులు ఆగ్రహంతో పోరాడారు.
తెలంగాణ సాయుధ పోరాటం క్రమంగా అభివృద్ధి చెందింది. 1948 సెప్టెంబర్ 17న భారతదేశం హైదరాబాద్ రాష్ట్రాన్ని స్వాధీనం చేసుకోవడంతో ఈ ఉద్యమానికి కీలక మలుపు ఏర్పడింది. భారత సైన్యం ‘ఆపరేషన్ పోలో’ ద్వారా హైదరాబాదు సంస్థానం స్వేచ్ఛ పొందడంతో తెలంగాణ సాయుధ రైతాంగ పోరాటం ముగిసింది.ఈ పోరాటం రైతాంగానికి న్యాయం, భూమి స్వాధీనం, సమానత్వం, సామాజిక పురోగతికి మార్గం సుగమం చేసింది.
