చైనాకు ప్రయాణించే లేదా ఆ దేశం మీదుగా ట్రాన్సిట్ అవుతున్న భారతీయులు మరింత జాగ్రత్తలు తీసుకోవాలని భారత విదేశాంగశాఖ తాజాగా సూచించింది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్కు చెందిన ఓ భారత మహిళ షాంఘై విమానాశ్రయంలో ఎదుర్కొన్న వేధింపులు దేశవ్యాప్తంగా ఆందోళనకు కారణమయ్యాయి. ఈ సంఘటన అనంతరం భారత విదేశాంగశాఖ స్పందిస్తూ, చైనా అధికారులు అంతర్జాతీయ నిబంధనలకు అనుగుణంగా వ్యవహరించాలని స్పష్టంచేసింది. భారత ప్రయాణికుల భద్రత విషయంలో బీజింగ్ సంజాయిషీ చర్యలు తీసుకోవాలని భారత ప్రభుత్వం ఆశిస్తున్నట్లు తెలిపింది.
విదేశాంగశాఖ ప్రతినిధి రణ్ధీర్ జయస్వాల్ మాట్లాడుతూ, చైనా విమానాశ్రయాల మీదుగా వెళ్లే భారతీయులను లక్ష్యంగా చేసుకోకుండా, ఏకపక్ష చర్యలు, నిర్బంధాలు, వేధింపులు వంటి వాటిని నిలిపివేయాల్సిన అవసరం ఉందని పేర్కొన్నారు. ఇటీవల జరిగిన ఘటన నేపథ్యంలో చైనాకు వెళ్లే భారతీయులు తప్పనిసరిగా అప్రమత్తంగా వ్యవహరించాలని సూచించారు. అంతర్జాతీయ విమాన ప్రయాణ చట్టాలు, ఒప్పందాలు స్పష్టమైన మార్గదర్శకాలను నిర్దేశించినప్పటికీ, వాటి అమలులో చైనా అధికారులు కొన్నిసార్లు పక్షపాత వైఖరి ప్రదర్శిస్తారని భారత వర్గాలు భావిస్తున్నాయి.
ఈ వివాదానికి కారణమైన ఘటనలో పెమా వాంగ్జోమ్ థాంగ్డోక్ అనే మహిళ లండన్ నుంచి జపాన్కు ప్రయాణిస్తున్న సమయంలో ఆమె విమానం ట్రాన్సిట్ కోసం షాంఘైలో దిగింది. సాధారణ పాస్పోర్ట్ తనిఖీల సమయంలో అధికారులు ఆమె పుట్టిన ప్రదేశం అరుణాచల్ ప్రదేశ్ అని గమనించి, ఆ పాస్పోర్ట్ చెల్లుబాటు కాదని వాదించినట్లు ఆమె తెలిపింది. చైనాకు అరుణాచల్ ప్రదేశ్పై ఉన్న భూభాగ వివాదం ఈ వాదనకు కారణమని ఆమె భావించారు. పరిస్థితి క్లిష్టం కావడంతో ఆమె వెంటనే భారత దౌత్య కార్యాలయాన్ని సంప్రదించగా, వారి జోక్యంతో సమస్య పరిష్కారమైందని సోషల్ మీడియాలో వెల్లడించారు.
ఈ ఘటన ప్రపంచ దృష్టిని ఆకర్షించటమే కాకుండా, చైనాపై భారత ప్రభుత్వ ప్రత్యక్ష అభ్యంతరాలకు దారి తీసింది. అరుణాచల్ ప్రదేశ్ ముమ్మాటికీ భారతదేశంలో కీలక భాగమని, అక్కడి పౌరులు సాధారణ భారత పాస్పోర్ట్తో ప్రయాణించే పూర్తిస్థాయి హక్కు కలిగి ఉన్నారని భారత్ స్పష్టం చేసింది. భూభాగ వివాదం పేరుతో చైనా భారతీయుల హక్కులను ప్రశ్నించడాన్ని భారత్ తీవ్రంగా ఖండించింది.
అయితే చైనా విదేశాంగశాఖ మాత్రం ఈ ఘటనపై పూర్తి భిన్నమైన ప్రకటనలు చేయడం గమనార్హం. పెమా వాంగ్జోమ్కు ఎలాంటి వేధింపులు జరగలేదని, సాధారణ తనిఖీలే జరిగాయని పేర్కొంది. అంతేకాకుండా, అరుణాచల్ ప్రదేశ్ను జాంగ్నాన్ అని పిలుస్తూ, అది తమ భూభాగమేనని పునరుద్ఘాటించింది. ఈ వ్యాఖ్యలు రెండు దేశాల మధ్య ఉన్న ఉద్రిక్తతలను మరింత పెంచే స్వభావం కలిగి ఉన్నాయని నిపుణులు అభిప్రాయపడుతున్నారు.
భారత్–చైనా సంబంధాల్లో ఇటీవలి సంవత్సరాల్లో సరిహద్దు వివాదాల నేపథ్యంలో ఉద్రిక్తతలు పెరుగుతుండటం తెలిసిందే. గల్వాన్ లోయ ఘటన తర్వాత సంబంధాలు మరింత సంక్లిష్టమయ్యాయి. ఈ నేపథ్యంలో పౌరులు ఎదుర్కొంటున్న ప్రతికూల అనుభవాలు రెండు దేశాల మధ్య నమ్మకబంధాన్ని దెబ్బతీస్తున్నాయి.
భారత ప్రభుత్వం మాత్రం తన పౌరుల భద్రత, గౌరవం విషయంలో రాజీ పడదని స్పష్టంచేసింది. విదేశాల్లో భారతీయులు ఎలాంటి అన్యాయానికి గురైనా కేంద్ర ప్రభుత్వం అవసరమైన రీతిలో స్పందిస్తుందని తెలిపింది. చైనా వంటి దేశాలకు ప్రయాణించే ముందు పాస్పోర్ట్, వీసా, ట్రాన్సిట్ నిబంధనలు, స్థానిక చట్టాలు వంటి అంశాలపై పూర్తిగా అవగాహన కలిగి ఉండాలని సూచించింది.
ఈ సంఘటన ద్వారా చైనా విమానాశ్రయాల్లో భారతీయులపై అదనపు నిఘా లేదా అనవసర తనిఖీలు జరగవచ్చన్న ఆందోళనలు పెరిగినప్పటికీ, భారత ప్రభుత్వం ఈ విషయాన్ని రాజనీతిక స్థాయిలో పట్టించుకుని పరిష్కరించేందుకు చర్యలు ప్రారంభించింది. అంతర్జాతీయ ప్రయాణ హక్కులను రక్షించడం, భారతీయుల గౌరవం కాపాడడం తమ బాధ్యత అని విదేశాంగశాఖ మరోసారి స్పష్టం చేసింది.
![]()
